Ponad 2 tygodnie po ogłoszeniu wyniku referendum, w którym obywatele Wielkiej Brytanii opowiedzieli się za tzw. Brexitem rząd brytyjski wydał oficjalne oświadczenie w sprawie statusu obywatelu UE- w tym Polaków – w Wielkiej Brytanii.
W pierwszym oficjalnym komunikacie rząd potwierdza oczywistą oczywistość tj. iż decyzja o tym, kiedy uruchomiony zostanie Artykuł 50 Traktatu Lizbońskiego i formalnie rozpocznie się proces wychodzenia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej będzie należeć nowego premiera. Od momentu uruchomienia Artykułu 50 Wielka Brytania pozostaje „członkiem UE w trakcie negocjacji”, okres ten nie będzie trwał dłużej niż dwa lata.
Po opuszczeniu struktur unijnych przez Wielką Brytanię rząd spodziewa się, że status prawny obywateli UE, w tym Polaków, mieszkających w Wielkiej Brytanii oraz obywateli brytyjskich w krajach członkowskich UE , będzie „odpowiednio chroniony„. Rząd brytyjski uznaje i docenia istotny wkład osób z UE i innych obywateli spoza Wielkiej Brytanii, którzy pracują , studiują i mieszkają w Wielkiej Brytanii.
Oznacza to, że przez najbliższe 2 lata status Polaków w Wielkiej Brytanii pozostanie niezmienny natomiast po okresie przejściowym z dużym prawdopodobieństwem prawa te zostaną zmodyfikowane- zwłaszcza, iż nowym Premierem Wielkiej Brytanii ma zostać konserwatywna Theresa May opowiadająca się za ograniczeniem swobody swobodnego przepływu osób.
Do tego czasu- czyli przez okres 2 lat od uruchomienia przez Wielką Brytanię procedury wyjścia nie nastąpi żadna zmiana w prawach obywateli UE do pobytu w Wielkiej Brytanii, a zatem nie ma też zmian w okolicznościach, w których ktoś mógłby być usunięty z Wielkiej Brytanii. Jak to miało miejsce przed referendum unijnym, obywatele UE mogą być usunięci z Wielkiej Brytanii tylko jeśli stanowią rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie dla społeczeństwa, jeśli nielegalnie zamieszkują lub nadużywają prawa do swobodnego przemieszczania.
W okresie gdy Wielka Brytania będzie „członkiem UE w negocjacji” jeśli żyłeś w Wielkiej Brytanii:
przez okres dłuższy niż 5 lat:
- Obywatele UE , którzy żyli w sposób ciągły i legalnie w Wielkiej Brytanii przez okres co najmniej 5 lat automatycznie otrzymają prawo stałego pobytu. Oznacza to, że mają prawo do życia w Wielkiej Brytanii na stałe, zgodnie z prawem UE. Nie ma wymogu rejestracji w celu potwierdzenia statusu stałego rezydenta.
- Obywatele UE , którzy żyli w sposób ciągły i legalnie w Wielkiej Brytanii przez co najmniej 6 lat mogą ubiegać się o obywatelstwo brytyjskie Wymagania kwalifikacyjne do uzyskania brytyjskiego paszportu na stronie tutaj.
przez okres krótszy niż 5 lat:
- Obywatele UE, w tym Polacy, nadal mają prawo do pobytu w Wielkiej Brytanii, zgodnie z prawem UE. Obywatele UE nie potrzebują rejestrować się w Home Office w celu skorzystania z prawa do swobodnego przemieszczania i uprawnień. Dla tych, którzy zdecydują się wystąpić o zaświadczenie o rejestracji , nie ma obecnie żadnej zmiany w procedurach. Aplikacje nadal będą rozpatrywane jak zwykle.
- Obywatele spoza Unii Europejskiej muszą w dalszym ciągu ubiegać się o pozwolenia na pobyt dla siebie i rodziny, jeśli chcą przyjechać do Wielkiej Brytanii na mocy prawa UE , a nie posiadają karty pobytu wydaną przez państwo członkowskie UE . Nie doszło do zmiany polityki rządu lub procedur i podania będą nadal przetwarzane w ten sam sposób.
- Członkowie rodziny (rodzice, rodzeństwo, itp.) obywateli z krajów UE muszą w dalszym ciągu ubiegać się o zaświadczenie o rejestracji (jeśli jest się obywatelem UE ) lub kartę pobytu (osoby niebędące obywatelami UE), jeśli chcą przebywać w Wielkiej Brytanii. Nie doszło do zmiany polityki rządu lub procedur i podania nadal będą rozpatrywane jak zwykle.